Het korte leven

Uit de recensie van Hans Bouman voor De Volkskrant.

Het boek vertelt het verhaal van Oscar, een jongeman van Dominicaanse komaf die opgroeit in de troosteloze voorsteden van Paterson, New Jersey. De Latijns-Amerikaanse cultuur waarin Oscar wortelt, vereist van mannen een macho-uitstraling en -optreden, maar helaas is dat voor hem wat hoog gegrepen. Weliswaar wordt hij voortdurend verliefd en is hij in zijn fantasieën de heldhaftigheid zelve, maar in werkelijkheid is hij een moddervette, zweterige, door jeugdpuistjes en zure oprispingen geteisterde nerd.‘Meisjes lagen verder buiten zijn bereik dan Jupiter. Hij was een kruk in elke sport, sloeg zelfs met domino een modderfiguur, en dansen kon hij al helemaal niet. En het ergst van alles: hij zag er niet uit. Droeg een monsterlijke uilenbril (zijn ‘chickverschrikker’ zeiden Al en Miggs, de enige jongens die met hem wilden optrekken).’

Ter compensatie van zijn gebrek aan succes in de alledaagse werkelijkheid concentreert Oscar zich op de alternatieve realiteit van het lezen. Vooral fantasy en sciencefiction hebben zijn voorkeur. Binnen de kortste keren spreekt en schrijft hij zowel het Sindarijns en het Quenya van Tolkien als het Chakobsa van Herbert, weet hij alles van het Marvel-stripboekuniversum en is hij een kei in rollenspelen als Dungeons & Dragons. Maar uiteraard maakt dit alles hem voor zijn vrouwelijke leeftijdgenoten alleen maar onaantrekkelijker. Gaat deze weinig veelbelovende held desondanks een weliswaar kort maar evengoed wonderbaarleven leiden?

Het is duidelijk dat Díaz in zijn boek niet alleen een onderhoudend verhaal wil vertellen, maar ook een politiek statement wil maken. Al op de eerste bladzijden lezen we over de fukú americanus, de ‘Doem van de Nieuwe Wereld’. Het is een vloek van Afrikaanse oorsprong, meegevoerd op het gekerm van slaven in de scheepsruimen en door de ‘Ontdekker van de Nieuwe Wereld’ naar Amerika gebracht. Daar werd de ‘grote zeevaarder’ – Columbus uiteraard – niet alleen de brenger maar ook het eerste slachtoffer van de vloek: hij stierf onder erbarmelijke omstandigheden aan syfilis. Ook de moord op John F. Kennedy, de aanslagen van 11 september en andere Amerikaanse rampen zouden het gevolg zijn van de fukú, aldus het Dominicaanse volksgeloof.

Klik hier voor de volledige recensie.